Narkolepsja i nadmierna senność cz. 2

I u zdrowych się zdarza, że pod wpływem zatrważających wieści kolana się uginają. Ta fizjologiczna reakcja jest w narkolepsji jakby wyolbrzymiona. Innym objawem jest porażenie przysenne. Chory nie może się ruszyć podczas zasypiania lub budzenia, jest w ciągu kilku sekund lub minut jak sparaliżowany. Towarzyszy temu silny lęk. Wreszcie u niektórych pacjentów występują podczas zasypiania lub budzenia się wyjątkowo barwne, niejednokrotnie wypełnione lękiem przeżycia, przypominające marzenia senne 2. Tak zwane omamy hipnagogiczne (przyp. tłum.).

Przyczyna narkolepsji nie jest znana. Charakter napadów snu oraz objawów towarzyszących pozwala przypuszczać, że schorzenie to polega na zachwianiu równowagi między snem REM a stanem czuwania. Epizody snu w ciągu dnia rozpoczynające się od stadium REM, nagła utrata napięcia mięśniowego (katapleksja), porażenie przysenne, intensywne doznania przypominające sny, świadczą o niedostatecznym odgraniczeniu snu REM od stanu czuwania. Narkolepsja występuje nie tylko u ludzi, niedawno stwierdzono ją u niektórych ras psów.

Następne z omawianych schorzeń ponownie chciałbym zilustrować za pomocą historii choroby. Od dzieciństwa S. cierpi na nadmierną senność. Każdego ranka nie jest w stanie się obudzić i trzeba długo się z nim szarpać, zanim wreszcie wstanie z łóżka. Jeszcze jako chłopiec zmajstrował sobie specjalny budzik, gdyż zwykły był dla niego za cichy. Przeraźliwy terkot owego budzika stawiał na nogi całą rodzinę, a nawet sąsiadów, za to S. spał w najlepsze dalej. Gdy wreszcie udało mu się wstać, mógł się wprawdzie ubrać i przygotować sobie śniadanie, ale przez godzinę jeszcze był oszołomiony i z trudem powstrzymywał się od ponownego zaśnięcia. Cały dzień chciało mu się spać. Mimo że po obiedzie ucinał sobie wyjątkowo długą drzemkę, po obudzeniu się przez resztę popołudnia nie czuł się jeszcze wyspany. Na podstawie powyższego wywiadu można stwierdzić, że S. cierpi na hipersomnię, schorzenie o nieznanej dotychczas przyczynie. I w tym przypadku zachwiana jest równowaga między stanem snu i czuwania.