Sposoby zwalczania bezsenności

Co należy robić, gdy ktoś nie może spać? Czy ma się udać do lekarza, czy sam się powinien uporać z tym problemem? Czy przyjmowanie leków nasennych jest jedynym rozwiązaniem i czy znane są jakieś inne sposoby? Czy bezsenność jest szkodliwa dla zdrowia? Oto kilka pytań, spośród wielu, na które zazwyczaj musi odpowiadać specjalista w dziedzinie snu. Odpowiem może najpierw na ostatnie pytanie. Bywa, że ktoś nie śpi jedną lub dwie noce, i martwi się, że odbije się to na jego zdrowiu. Obawy takie nie są uzasadnione. Krótkotrwała, okresowa bezsenność zdarza się wszystkim ludziom i nie wymaga leczenia, ponieważ ustępuje samoistnie. Skrócenie snu wskutek przygodnej bezsenności nie ma żadnego wpływu na stan zdrowia. Jeśli bezsenność nawraca, trzeba wyjaśnić, jakie są jej powody. Może pacjent bezustannie rozpamiętuje swoje kłopoty i nie jest w stanie się od nich odciąć? Może przyczyną bezsenności są zadrażnienia w pracy lub w domu? Może pacjent pracuje wieczorami ponad siły, a w nocy dalej rozmyśla o swych zajęciach? Czy przypadkiem nie pali wieczorem tyle, że potem nie może spać? Bezsenność można niekiedy opanować przestrzegając zasad higieny snu. Są one następujące:

– 1. Pora spoczynku musi być stała. Ser. jest jednym z rytmów biologicznych (rozdział 11) i w zasadzie powinien występować w określonym momencie 24-godzinnego cyklu. Nieregularne udawanie się na spoczynek zaburza sen.

– 2. Godziny wieczorne należy przeznaczyć na rozrywkę i odpoczynek. Wysiłek fizyczny i psychiczny wpływa ujemnie na sen. Obfite posiłki nie są wskazane.

– 3. Nie wolno sypiać w dzień, jeśli się chce uniknąć bezsenności w nocy. Należy się powstrzymać od drzemki poobiedniej. Sypianie w ciągu dnia zmniejsza zapotrzebowanie na sen w godzinach nocnych.

– 4. Zakazane są: kofeina, nikotyna i alkohol. Napoje zawierające kofeinę (kawa, herbata, coca-cola) oraz duże ilości papierosów wywierają działanie pobudzające na ośrodkowy układ nerwowy, należy więc ich unikać przed spaniem. Szklaneczka do poduszki może ułatwiać zaśnięcie, ale większe ilości alkoholu zakłócają sen.

– 5. Należy sypiać w odpowiednich warunkach. Pokój przeznaczony do spania musi być dobrze wywietrzony, nie może być w nim za gorąco. Cisza i ciemność sprzyjają zaśnięciu. Łóżko powinno być obszerne, aby się można było swobodnie ułożyć i swobodnie zmieniać pozycję. Wiele osób lubi spać na płaskim, nie za miękkim podłożu.