Odkrycie snu REM

Twórcą współczesnych badań naukowych nad snem jest niewątpliwie Nathaniel Kleitman. Uczony ten, liczący dziś ponad 90 lat, urodził się w Rosji, skąd wyemigrował podczas I wojny światowej, następnie osiadł w Chicago i poświęcił się klinicznym i teoretycznym badaniom snu. Wydane po raz pierwszy w roku 1939. a w roku 1963 uwspółcześnione dzieło Kleitmana Sleep and Wakefulness zawiera ponad 4000 pozycji piśmienniczych i po dziś dzień zalicza się do klasyki gatunku. W roku 1952 Kleitman zwrócił uwagę na powolne wahadłowe ruchy gałek ocznych, występujące podczas snu, i polecił swemu doktorantowi, Eugeniuszowi Aserinsky’emu, aby dokładniej zbadał to zjawisko. Jak już wspomniałem, ruchy gałek ocznych rejestruje się za pomocą elektrod umieszczonych w pobliżu kątów szpar powiekowych, zapis ten nosi nazwę elektrookulogramu (EOG). Ku swemu zaskoczeniu Aserinsky stwierdził, że wychylenia EOG podczas snu mogą odpowiadać nagłym, szybkim ruchom gałek ocznych. Odkrycie to Kleitman potraktował z niedowierzaniem, jako że w czasach owych uważano, że szybkie ruchy gałek ocznych mogą występować tylko w czuwaniu, przy dowolnej zmianie kierunku spojrzenia. A jednak bezpośrednia obserwacja potwierdziła spostrzeżenie Aserinsky’ego. William Dement, wówczas student Kleitmana, a później jeden z pionierów nowoczesnych badań nad snem, zaczął systematycznie badać to zjawisko i jako pierwszy wykrył w następnych latach, że pó przebudzeniu ze snu z szybkimi ruchami gałek ocznych badani ppowiadają o przeżywanych właśnie marzeniach sennych. Wkrótce stało się jasne, że nie jest to przypadek, odkryte zostało nowe stadium, powszechnie znane dziś jako sen REM skrót ten pochodzi od angielskiej nazwy Rapid Eye Movement Sleep.