Gdzie się znajduje wewnętrzny zegar?

„Mimoza zależy od słońca i dnia: liście i pędy opadają pod wieczór, tak samo jak wtedy, gdy się rośliną tą potrząśnie lub tylko dotknie. Pan de Mairan odkrył, że słońce i otwarta przestrzeń wcale nie są niezbędne, aby wystąpił ten fenomen, reakcje mimozy są tylko nieco mniej żywe, gdy trzyma się ją w ciemności. Roślina nadal otwiera się za dnia i zamyka pod wieczór na całą noc… Mimoza stosuje się do słońca, nie mając o nim żadnych wiadomości… [Pan de Mairan] zachęca botaników i fizyków, aby zajęli się tą sprawą, choćby uprzednio interesowały ich inne zagadnienia. Obiektywna fizyka, a jest nią tylko fizyka doświadczalna, bardzo wolno posuwa się naprzód” f

De Mairan przedstawił swoje obserwacje Królewskiej Akademii Nauk w Paryżu w roku 1729. Było to pierwsze w historii spostrzeżenie, że rytmy dobowe utrzymują się niezależnie od wpływów środowiska. Refleksja de Mairana na temat powolnego postępu wiedzy miała niestety charakter proroczy, gdyż jego odkrycie wzbudziło zainteresowanie dopiero na początku XX wieku.

Rytmami dobowymi roślin jako jeden z pierwszych zajmował się Erwin Biinning, profesor botaniki uniwersytetu w Tybindze. Później zainteresował się on rytmami dobowymi zwierząt. W tej ostatniej dziedzinie-podwaliny wiedzy położyli także: biolog Colin Pittendrigh, Anglik pracujący w Stanach Zjednoczonych i niemieckich fizjolog Jurgen Aschoff. Obrady pierwszego kongresu chronobiologii, który odbył się w roku 1960 w Cold Spring Harbor, można było zakończyć wnioskiem, że rytmy dobowe są zjawiskiem powszechnym w całej przyrodzie. Zarówno u człowieka, jak i u zwierząt rytmy biologiczne są