Funkcja jąder nad wzrokowych

Zeitgeber w międzynarodowej nomenklaturze fachowej (przyp. tłum.). przeprowadziliśmy badania mające na celu ustalenie, czy zniknięciu rytmów okołodobowych towarzyszą także jakieś nieprawidłowości dotyczące snu głębokiego i snu REM. Okazało się, że zwierzęta z uszkodzonymi jądrami skrzyżowania reagują na pozbawienie snu zwiększeniem ilości snu głębokiego i snu REM. Wynika stąd wniosek, że okołodobowa rytmika snu i czuwania oraz mechanizm regulacji stadiów snu rządzą się odrębnymi prawami.

Funkcja jąder nad wzrokowych została potwierdzona w licznych doniesieniach. Czy jądra te rzeczywiście pełnią rolę od dawna poszukiwanego zegara wewnętrznego, czy też są tylko jednym ze składników układu sterującego rytmami biologicznymi? Aby odpowiedzieć na to pytanie, dr Shin-ichi Inouye i dr Hirosht Kawamura z Instytutu Mitsubishi w Tokio przecinali szczurom włókna łączące jądra skrzyżowania z innymi strukturami mózgu. Ponadto rejestrowali oni czynność bioelektryczną neuronów jąder skrzyżowania oraz w różnych innych obszarach. Zgodnie z oczekiwaniem po zabiegu znikła rytmika okołodobowa, nie obserwowano też okołodobowych zmian czynności bioelektrycznej w oddzielonych okolicach mózgu. Natomiast komórki nerwowe izolowanych jąder skrzyżowania nada! wykazywały okresowę zmiany aktywności, bez informacji dostarczanych z pozostałych części mózgu.

Wyniki powyższe przemawiają za tym, że w jądrach skrzyżowania mieści się pierwotny rozrusznik rytmów okołodobowych. Wiele jednak pytań pozostaje jeszcze bez odpowiedzi. Nie wiadomo, czy u wyżej rozwiniętych ssaków jest to jedyny zegar wewnętrzny, lub czy po zatrzymaniu się głównego zegara inne struktury nie mogą pełnić roli zegarów zastępczych.